W utrzymaniu zdrowia psychicznego pomagają relacje i poczucie sprawczości. Dają szczęście.

Z wielu podobnych zdarzeń, jakie zaszły w ciągu naszego życia, wyciągamy wniosek, że kiedy kobiety nie mówią głośno, kiedy zbyt mało ludzi mówi głośno, cichnie też głos dzikiej kobiety, cichnie natura i świat przyrody.

Ale powoli, powoli, gdy zostawiłaś ich głosy za sobą, gwiazdy zaczęły świecić poprzez zasłony chmur, i pojawił się nowy głos, który powoli rozpoznałaś jako swój własny, który dotrzymywał ci towarzystwa gdy kroczyłaś głębiej i głębiej w świat.

Patrzę na opadające liście. Czuję zimne poranki. Po jodze siedzimy na tarasie. Księżyc jasno świeci. Trochę rozmawiamy a trochę milczymy.

W głębi duszy zawsze się jednak obawiałam - ponieważ z natury jestem lękliwa - że pewne wydarzenia w życiu pozostaną poza moją możliwością kontroli czy zarządzania. Pewne wydarzenia po prostu się wydarzą

Trudne przeżycia, traumy możemy integrować przez ruch ale też przez opowieść. Ubrać je w ramy. I ja to właśnie staram się robić. To wszystko tutaj i w spisanych przeze mnie herstoriach.

Na połoninie robię nic. Przede mną Wielka Przestrzeń. Za mną te wszystkie Różne Ważne Problemy. Zajmę się nimi potem. Cisza. Tylko wiatr wieje i przesuwa chmury na niebie.

...i o tym żeby pomimo wieku i zwisającej skóry stanąć nago przed lustrem i patrzeć na siebie czule i bez wstydu...

A tymczasem dalej trwa świat. Dalej słońce i przezroczyste kamyki deszczu suną przez krajobrazy, nad łąki i głębokie drzewa, nad góry i rzeki.

Wczoraj na Trójstyku, który był tymczasowym celem naszej podróży pies Futu nagle i spontanicznie pobiegł w kierunku Federacji Rosyjskiej, (prawie umarłam ze strachu) przedarł się przez płot i zasieki i zniknął w lesie. Wrócił. Wrócił na komendę - wracaj. Trwało to może 2 minuty (dla mnie wieczność). Potem okazało się, że jednak pobiegł na stronę litewska (Trójstyk to punkt stylu trzech granic - polskiej, litewskiej i rosyjskiej.)

Do Bobrownik droga bez asfaltu. Łąki. Mnóstwo kwiatów. Rzeka Świslacz i na granicy porzucone elementy płotu. Oraz Usnarz Górny.

Nie ma turystów. Nie przyjechali. Wojsko wyjechało w maju i został płot. Oraz zasieki. Okczyn. Chodzimy od domu do domu. Galloper ugrzązł w błocie. Nie da się ruszyć.

Jedną z najpotężniejszych sił trzymających nas za gardło jest lęk. W Polsce wpływa on na to, jak żyjemy, ale też na to, jak wygląda nasza seksualność. Jest przekazywany z pokolenia na pokolenie, nieopisany, niezintegrowany. Można w nim odnaleźć wpływ czasów wojny, przemocy realnej i symbolicznej, systemowej opresji i oceny kobiet, a ponadto dysfunkcyjnego wychowania. Trudno w tym rozkwitać, być soczystą i namiętną. Trudno się odważyć, żeby o siebie zawalczyć, kiedy każdy może rzucić ci w twarz, że to, co robisz, to (do wyboru) kurestwo, zboczenie, choroba psychiczna albo histeria.